İskonto faturası nedir, nasıl kesilir?

İskonto faturası nedir? Nasıl kesilir?

“İskonto faturası nedir?” sorusuna bir mal ya da hizmetin satışına uygulanan indirim miktarını gösteren fatura türü olduğuna dair yanıt verilebilir. Ürünlerinizi müşterileriniz açısından daha cazip hâle getirmek istiyorsanız fiyatlarınızda bazı düzenlemeler yapabilirsiniz. Bu düzenlemeler, indirim olarak da değerlendirilir. Bu gibi bir indirim durumunda, iskonto hesaplama işlemine gerek duyarsınız. Dengeli ve titiz biçimde uygulanması gereken iskonto, indirim miktarının belirlenmesi konusunda satıcıya yardımcıdır.

İskonto nedir?

İtalyancada indirim anlamına gelen bir kelimeden türeyen iskonto; bankacılık, ticaret ve sigortacılık terminolojisinde sıklıkla kullanılır. İskonto terimine dair bir tanım yapmak gerekirse ürünün ya da hizmetin etiket fiyatı üzerinden uygulanan indirim olduğuna dair bilgi verilebilir. İskonto faturası yani indirim kendine özgü bir hesaplama yöntemi ile belirlenir.

Ticari işlemlerde sıklıkla kullanılan iskonto; müşteri çekmek amacıyla düzenlenen kampanyalarda, etiket fiyatı üzerinden belirli bir indirim yapılması gerektiği durumlarda tercih edilen bir uygulamadır. Bununla birlikte anlaşmalı olduğunuz bankaların kartları ya da uygulamaları sebebiyle de fiyat üzerinde değişiklikler yapmamız gerektiğinde iskonto faturasına ihtiyaç duyarsınız. Kârınızı korumak için iskonto hesaplama işlemini doğru bir şekilde yapmanız önemlidir.

İskonto nerelerde kullanılır?

Para sirkülasyonun olduğu bütün anlaşmalar da iskonto uygulanması mümkündür. Gündelik alışverişlerin haricinde sigorta işlemleri, borçlanma ya da diğer finansal aktivite içinde geçerli olan iskonto, bankanıza ait kredi borçlarının yapılandırılması gibi pek çok farklı kullanım alanına sahiptir. Ürün ve hizmet satışlarından iskonto uygulaması oldukça yaygın bir kullanıma sahiptir. İskonto sayesinde müşteri kitlesi artabilir, yapılan dönemsel kampanyalar sayesinde müşterileriniz tarafından gösterilen ilgi maksimize edilebilir. 

İskonto faturası muhasebe kaydı zorunludur. Yani iskonto hesaplama yöntemi uygulanarak yapılan satışların fatura üzerinde gösterilmesi gerekir. Aksi takdirde bu durum yasal yükümlülükler açısından suç işlediğinizi gösterir. Ürünlerin asıl fiyatları indirimli hâlleri muhasebe kayıtları tarafından belirtilmelidir.

İskonto hesaplama nasıl yapılır?

“İskonto faturası nasıl kesilir?” ürün ya da hizmet satışında indirim ya da kampanya düzenlemek isteyen satıcılar tarafından merak edilen konuların arasında gelir. İskonto oranı hesaplama işleminde çoğunlukla 100 formül adı verilen veri yöntem uygulanır. Bu yöntem indirim oranını 100 sayısına çıkarılması ile gerçekleşen ve elde edilen sonucun normal fiyatlandırma tutarı ile çarpılarak 100’e bölünmesi ile tamamlanan bir işlemdir. Böylelikle malın asıl fiyatına ve indirim tutarına kolaylıkla ulaşabilirsiniz. Bu işlemi uygulayarak ürün fiyatlarını ön muhasebe aşamasında belirlemek mümkündür. Bununla birlikte iskonto hesaplama aşamasında kullanılan farklı yöntemler de bulunur. Bu yöntemler aşağıdaki gibi sıralanabilir:

• İç iskonto hesaplama: İç iskonto hesaplama senetlerin peşin değerleri üzerinde yapılan indirimleri belirlemek amacıyla gerçekleşir. “İç iskonto nasıl hesaplanır?” sorusuna basit ve bileşik faiz metotları ile hesaplandığını dair yanıt vermek mümkündür. Özellikle senetler uzun vadeli olmaları sebebiyle dönemsel indirimler peşin değeri üzerinden yapılır.

• Basit iskonto hesaplama: Kısa vadeli gelecekte ulaşılması muhtemel değerler için kullanılan bir iskonto hesaplama yöntemidir. Bu yöntem ile öncelikle bir yıla kadar ulaşacağı tahmin edilen değer belirlenir. Ardından bu değer belli bir iskonto oranı ile hesaplanır ve indirim tutarı elde edilir. Söz konusu tutar mevcut bedelden düşülerek hesap tamamlanır.

• Yüzde iskonto hesaplama: Temel indirim tutarları genellikle yüzde iskonto hesaplama yöntemi kullanılarak belirlenir. Bunun için öncelikle ilk fiyattan indirimli fiyatın çıkartılması elde edilen tutarın ilk fiyat ile bölünmesi ve 100 ile çarpılması gerekir.

• Ters iskonto hesaplama: İndirimli fiyatta indirim oranı baz alınarak gerçekleştirilen ters iskonto hesaplama formülü, "indirimli fiyat x 100 / (100 - iskonto oranı)" şeklindedir.

Bununla birlikte iskonto hesaplaması için kullanılan yöntemlerin bunlarla sınırlı olmadığını da söylemek gerekir. En çok kullanılan yöntem bunlar olsa da her indirim ve uygulama için birbirinden farklı iskonto hesaplama yöntemleri olduğunu söylemek mümkündür.

İskonto hesabı yaparken nelere dikkat edilmesi gerekir?

İskonto tutarı hesaplama işlemi yapılırken dikkat edilmesi gereken bazı önemli etkenler olduğunu bilmelisiniz. Aksi takdirde yapılan indirimlerin işletme kârını zedelenmesi söz konusu olabilir. İndirim, zorunlu haller dışında, kârın belirli bir oranda düşürülmesiyle gerçekleştirilir. Bir üründen elde edilen safi kazancın %20 olduğu düşünülürse, bu rakam indirimde %15 olabilir. İşletmenizi zarardan korumak için indirim hesaplaması yaparken ilk olarak kâr marjını göz önünde bulundurmanız gerekir. İskonto hesaplama işlemleri, ürünün alıcıya satıldığı fiyat üzerinden yapılması gereken bir hesaplamadır.

Bu aşamada KDV önemli bir parametre olarak değerlendirilebilir. Nihai satış bedeli üzerinden yapılan hesaplamalarda KDV tutarına dikkat etmek önemlidir. Örneğin, bir ürünün vergisiz fiyatı 200 ₺ ve KDV oranı %20 olarak hesaplandıysa, iskontonun 240 ₺ üzerinden uygulanması gerekir.

Bu gibi etkenlere dikkat ettiğiniz takdirde iskonto hesabı ile kârınızın minimize edilmesinin önüne geçmiş olursunuz. Aksi takdirde pek çok problemle karşılaşmanızın söz konusu olabileceğini söylemek mümkündür.

İskonto faturası nasıl işlenir?

İskonto ile ilgili merak edilen bir diğer soru ise iskonto faturası nasıl işlenir sorusudur. Bunun için öncelikle iskonto faturasının satıcı tarafından gönderilmesi ve alıcı tarafından alınması gerekir. Alıcı iskonto faturası muhasebe sistemine yahut fatura yönetim sistemine kaydederek işleme başlayabilir. Bu aşamadan sonra fatura detaylarının kontrol edilmesi gerekir. 

Faturada yer alan satıcı, alıcı bilgileri, fatura numarası, iskonto miktar ve oranı gibi bilgiler mutlaka doğru şekilde yer almalıdır. Ardından muhasebe kaydı oluşturulmalıdır. İskonto miktarının ve oranın uygun hesapları kaydedilmesini içeren muhasebe kaydı, iskonto faturasının işlenmesi sürecinde önemli bir adımdır. Daha sonra ödeme yapılmalı ve fatura arşivlenmelidir. Bu işlemlerin sırasıyla gerçekleştirilmesi iskonto faturası nasıl işlenir sorusuna yanıt olarak verilebilir.

​