Enflasyon Muhasebesi

Enflasyon muhasebesi nedir?

Enflasyon muhasebesi, firmaların parasal olmayan değerlerinin ilgili hesap dönemlerindeki gerçek satın alım gücünü yansıtması amacıyla uygulanan bir hesaplama yöntemidir. Diğer bir deyişle, yüksek enflasyon ortamında eldeki değerler üzerindeki enflasyon etkisini gidermeyi amaçlar. Bu sayede firmaların enflasyondan arındırılmış, gerçek kâr-zararları finansal tablolara yansıtılır.

Türkiye’de enflasyon muhasebesi
Türkiye’de enflasyon muhasebesi ilk kez 2003 yılında Vergi Usul Kanunu’nda yapılan değişiklikle uygulamaya alınmıştır. Bu uygulama başlatılırken, üst üste üç dönem yüzde 100’ü ve mevcut dönemde yüzde 10’u aşan enflasyon artışı yaşanması ana koşul olarak belirlenmiştir. Bu koşulun mevcut olmadığı durumlarda enflasyon muhasebesi uygulaması kendiliğinden sona erer.

Bu çerçevede, 2003 ve 2004 yıllarında uygulanan enflasyon muhasebesine 2005 yılı itibarıyla ihtiyaç kalmamış, uygulama devreden çıkmıştır. 2021 yılında enflasyon muhasebesini gerektiren şartların yeniden ortaya çıkmasıyla birlikte ilgili tebliğler yayımlanmış, ancak uygulamanın hayata geçirilmesi için gerekli hazırlıkların yapılması amacıyla süreç 2023 yılına ertelenmiştir.

Enflasyon muhasebesi neden gereklidir?

Yüksek enflasyon ortamında, firmaların kazanç ve kayıpları mali yıl içerisinde enflasyonda yaşanan dalgalanmalardan kaçınılmaz olarak etkilenir. Bu durumda, sağlıklı finansal tablolar oluşturabilmek, bu tabloları yüksek enflasyon etkisinden arındırmak ve enflasyonun vergileme üzerindeki olumsuz etkilerini ortadan kaldırabilmek için enflasyon muhasebesi gereklidir. Böylece bir firmanın bir senelik kârı enflasyon etkisi olmaksızın hesaplanabilir ve vergiler buna göre tahakkuk ettirilebilir. Firmalar da bu sayede finansal durumlarını daha sağlıklı bir şekilde görüp yönetebilirler.