KOBİ değer kredisi nedir?

Küçük ve orta boylu işletmeler şeklinde tanımlanan KOBİ’ler, ülkemizde özellikle devlet tarafından da destek verilen ve istihdamın artırılması avantajı sağlayan bir girişimcilik modeli oluşturmaktadır. Bu bağlamda devlet tarafından bu boyutlarda bulunan işletmeler için destek oluşturulması kapsamında da hem mevduatlar hem destek ve hibe ödenekleri hem de kredi ödemeleri gerçekleştirilmektedir. Bu ödemelerden birisi olarak KOBİ değer kredisi örnek alınabilir.

Özellikle 2019 yılı ile birlikte Türkiye Bankalar Birliği tarafından gerçekleştirilen bir girişim sayesinde bu kredi küçük ve orta boyutlu işletmelerin finansal desteğe sahip olması için düzenlenmiş bir sistem oluşturmaktadır. Ülkemizde ticaret ve üretim faktörlerinin başı çekmesi ile birlikte diğer tüm sektörlerde de ekonomiye katkı sağlayan işletmelere uygun koşullar ile finans imkanı sağlamak için bu kredi belirlenmiştir.

2019 yılının başından itibaren 14 farklı banka kurumu tarafından katılım gerçekleştirilen bu kredi özellikle girişimci yapıya sahip gençler tarafından küçük boyutlu işletmelerin kurulması için önemli bir destek oluşturmuştur. Bu bağlamda ‘KOBİ değer kredisi nedir?’ sorusu, ‘Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından 2019 yılında açıklandığı üzere KOBİ’ler için özel bir destek programıdır’ şeklinde cevaplanabilir.

2020 yılına sayılı günler kala, 2019 yılının aralık ayı içerisinde de Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından gerçekleştirilen açıklamalar sayesinde bu değer kredisi, vatandaşlar için bir fırsat olarak sunulmuştur. Kredi ile elde edilen destek programı sayesinde 1 milyon TL’ye ulaşana kadar destek gerçekleştirilmesi için bu yıl 13 banka üzerinden başvuru işlemleri gerçekleştirilmesi de mümkün olacak.

Kredinin sağlanması için hizmet verecek banka kurumları arasında sırası ile

• Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası
• Türkiye Cumhuriyeti Vakıflar Bankası
• Türkiye Cumhuriyeti Halk Bankası
• Yapı ve Kredi Bankası
• Akbank
• QNB Finansbank
• Türk Ekonomi Bankası
• Denizbank
• Şekerbank
• Albaraka Türk Katılım Bankası
• Ziraat Katılım Bankası
• Alternatif Bank
• Vakıf Katılım Bankası yer almaktadır.

KOBİ değer kredisi şartları nelerdir?

13 farklı banka üzerinden başvuru işlemlerinin gerçekleştirilmesi mümkün olmakla birlikte KOBİ değer kredisi şartları net bir şekilde Türkiye Bankalar Birliği ve Bakanlık tarafından belirlenmiştir. Bu kapsamda sunulan ilk şart, başvuru gerçekleştirecek işletmelerin senelik ciro bağlamında 25 milyon TL altında bulunması olmaktadır. Sonraki kredi şartları incelendiğinde ise kredinin alınmasından sonra ilk 6 ay boyunca geri ödeme işlemleri başlamayacaktır. Ardından tüm kredi miktarı 36 ay vade ile hesaplanarak ödenecektir.

Kredi kullanmak isteyen küçük ve orta boy işletmeler, öncelikli olarak ciro ve faaliyet alanlarının sağladığı koşullara bağlı olarak 1 milyon TL rakamına ulaşan bir miktarda kredi kullanma hakkına sahip olacaklar. Kredilerin kullanılması vasıtası ile Hazine destekli Kredi Garanti Fonu tarafından kefalet gerçekleştirilecek. Kredilerde faiz açısından oranlar tespit edilirken, aylık olarak %1,54 faiz oranı ve yıllık olarak %18,48 faiz oranı belirlenmiştir.

Kredi başvuru işlemlerini sağlamak için de öncelikle belirli koşulların yerine getirilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda Türkiye Bankalar Birliği ve Bakanlık tarafından belirlenmiş şekilde KOBİ değer kredisi başvuru şartları sunulmuştur. Bu şartları tamamı ile sağlayan işletmeler belirtilen bankalar üzerinden gereken tüm evrakları hazır hale getirdikten sonra başvuru işlemlerini gerçekleştirebilir.

Başvuru işlemlerin gerçekleştirilmesi için her başvurucunun belirtilmiş şekilde tüm evraklarını eksiksiz şekilde hazırladıktan sonra bankalara başvuru gerçekleştirmesi gerekir. Bu bağlamda KOBİ değer kredisi için gerekli evraklar arasında;

• Başvuru gerçekleştiren şirketin sosyal güvenlik kurumu borç gösteren belgesi,
• Şirketler için ticari sicil gazetesinde yayınlanmış olan haberin sureti,
• Başvuru gerçekleştirilen işletme sahibi veya sahiplerinin nüfus cüzdanı fotokopisi,
• Şirket sahibi veya yetkililerinin imza sirküleri,
• Şirketin yıllık ciro dökümü,
• İşletmenin vergi dairesinde borç gösteren belgesi,
• İşletme için gereken teminat evrakları,
• İşletmenin bağlı olduğu sektöre göre oda kayıt belgeleri yer almaktadır.

Bu belgelerin hazırlanması ile birlikte küçük ve orta boy işletmeler, 1 milyon TL seviyesine kadar ulaşan kredi kullanma imkanlarından yararlanabilecek. Daha önce bahsedildiği şekilde verilecek kredi miktarı, işletmenin bulunduğu sektör göz önüne alınarak tespit edilecek. Öncelikli olarak imalat sektörü içerisinde faaliyet gerçekleştiren veya ihracat sağlayan işletmeler 1 milyon TL rakamına kadar ulaşan kredi kullanma hakkına sahip olabilecek. Bu sektörler dışında yer alan sektörlerde faaliyet gösteren işletmeler ise 500 bin TL seviyesine kadar kredi kullanma hakkına sahip olacak.

KOBİ değer kredisinden kimler faydalanabilir?

Genel kapsamda Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ve aynı zamanda da Türkiye Bankalar Birliği tarafından belirlenmiş koşullar göz önüne alındığında, kredinin kimler tarafından alınabileceği hakkında bilgiler verilmiştir. Ancak yine de net bir şekilde ‘KOBİ değer kredisi kimler alabilir?’ sorusu cevaplanacak olursa, bu krediyi almak isteyen kişilerin işletme senelik cirosunun 25 milyon TL altında olması, küçük ve orta boyutlu işletme konumunda yer alması gerekmektedir.

Yıllık ciro açısından belirlenmiş rakam dışında da kredi başvurusu gerçekleştirmek isteyen işletmeler, herhangi bir sektörde yer almak ile birlikte KOBİ değer kredisi başvuru işlemi yapabilir. Yani bahsedildiği şekilde imalat sektöründe, ithalat, ihracat sektöründe ya da hizmet sektöründe bulunan küçük ve orta boyutlu işletmelerin kredi kullanma hakkı yer almaktadır.

Belirlenen koşullar bağlamında, öncelikle hangi işletmelerin KOBİ vasfına sahip olduğunun da tespit edilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda öncelikle KOBİ tanımı için küçük ve orta büyüklükte bir işletme olduğundan bahsedilmesi sonrasında bu işletmelerin yapısından bahsedilebilir. Bu bağlamda da bir işletmenin KOBİ sınıfı içerisinde yer alabilmesi için öncelikle yapısal ve mali özellikler açısından belirlenmiş tanımlar içerisinde bulunması önemlidir.

Küçük ve Orta Büyüklükteki İşletmelerin (KOBİ) Tanımı ve Niteliklerini Belirleyen Yönetmelik, 24 Haziran 2018 tarihi ile birlikte resmi gazetede yayınlandıktan sonra daha sonrasında yapılan revizeler ile birlikte bugün yürürlükte yer almaktadır. Bu yönetmelik bağlamında; KOBİ tanımı için yıllık net satış hasılatı veya mali bilanço için üst limit 125 milyon TL gibi bir rakama ulaşmış ve yıllık personel sayısı 250 ve altında olmak üzere tespit edilmiştir.

Yönetmelikte belirlenmiş olan bu kurallara bağlı şekilde mikro, küçük veya orta büyüklükte bulunan ekonomik işletmeler ve girişimler KOBİ kapsamında yer almaktadır. Bu bağlamda da;

• Mikro işletmeler maksimum 10 kişiye kadar çalışanları bulunan ve mali bilanço ya da yıllık net satış hasılatı açısından 3 milyon TL rakamını aşmayan işletmeler olarak belirlenmiştir. Daha önceki dönemlerde mikro işletme, yönetmelikte bulunan tanıma bağlı olarak 1 milyon TL satış hasılatı rakamına kadar ulaşan işletme şeklinde belirlenmiştir.
• Küçük boyutlu işletmeler ise maksimum 50 kişi personel istihdam eden, mali bilanço ya da yıllık satış hasılatı 25 milyon TL üstüne çıkmayan işletmeler şeklinde tespit edilmiştir. Daha önceki yönetmelikte ise 8 milyon TL’ye kadar satış hasılatı veya mali bilanço rakamı yer almaktaydı.
• Orta büyüklükteki işletmeler ise maksimum 250 adet personel istihdamı bulunan, maliye bilançosu veya yıllık satış hasılatı 125 milyon TL üzerine çıkmayan işletmeler şeklinde belirlenmiştir. Yönetmeliğin daha önceki maddeleri arasında bu işletmeler için yıllık satış hasılatı veya mali bilanço üst limiti 40 milyon TL olarak tespit edilmişti.

Ayrıca yönetmelik bağlamında bir işletmenin farklı bir işletme içerisinde ortaklık payı bulunması veya farklı bir işletmenin kendi işletmesi içerisinde ortaklık payı bulunması gibi noktalarda da kısmen işletmeler KOBİ sınıfı içerisinde bulunabilir veya muaf tutulabilir. Örnek olarak KOBİ işletmeleri, melek yatırımcılardan daha yüksek oranda faydalanma veya girişim sermayesi elde etme gibi hedefler ile girişim sermayesi yatırım ortaklığı, gerçek kişiler veya kamu yatırım şirketleri ile ortaklık gerçekleştirme hakkına sahiptir. Ancak bu konuda da bir işletmenin KOBİ olarak kabul edilmesi için ortaklık gerçekleştiren kamu kurum veya kuruluşunun, kurulmuş olan işletme hisselerinde 1/4 oranın üzerinde hisseye sahip olmaması gerekmektedir.

KOBİ değer kredisi hakkında dikkat edilmesi gerekenler

Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak tarafından gerçekleştirilen açıklamalar sonrasında birçok KOBİ, bu kredi hakkında daha detaylı bilgi elde etmeye çalışmaktadır. Özellikle bu bağlamda, ‘KOBİ değer kredisi nasıl alınır?’ sorusunun cevabı sıklıkla aranırken, kredinin alınması için öncelikle mutlak şekilde belgelerin eksiksiz olarak hazırlanması ve sonrasında belirlenmiş bankalardan herhangi birine başvuru yapılması gerekmektedir.

KOBİ’ler başvuru işlemlerini gerçekleştirdikten sonra bankalar belirtilen koşullar konusunda inceleme sağlayacak ve sonrasında kredi verme işlemlerini gerçekleştirecektir. KOBİ’lerin ortaya çıkan ihtiyaçlarını ve ekonomik sıkıntılarını büyük ölçüde karşılama imkanı sunacak olan bu krediler, özellikle ekonomide de büyük bir avantaj ortaya çıkaracaktır. Çünkü ekonominin daha pozitif bir şekilde sürdürülmesi, istihdamın artması ve üretimin desteklenmesi açısından çok büyük öneme sahip olan KOBİ’ler bu krediler sayesinde fırsatlar elde edecek. Kredi alınması vasıtası ile sistem açıkları kapatılarak, çalışma sistemleri daha rahat bir hale gelecek ve gelişim elde edilebilecek.

Yapılan açıklamalar bağlamında ekonomiyi canlandırma hedefiyle gerçekleştirilecek bu kredi destek programı dışında daha önce uygulanan destek programları ve girişim programları da aynı şekilde sürdürülecek. Bu bağlamda KOBİ’ler listede yer alan bankalar ile görüşmeler gerçekleştirerek, kredi dönemlerini öğrenebilir ve belirtilen dönemlerde aldıkları ayrıntılı bilgiler ile birlikte kredi başvuruları gerçekleştirebilir.

Başvuru dönemlerinin takip edilmesi ve başvuru işlemlerinin eksiksiz bir şekilde gerçekleştirilmesi dışında kredi başvuruları gerçekleştirmek isteyen kişilerin en çok dikkat etmesi gereken noktalar kapsamında da kredi faizleri bulunuyor. Çünkü program kapsamında belirlenmiş KOBİ değer kredisi faiz oranları bankalar tarafından uygulanmak vasıtasıyla ödemeler vadeli bir şekilde talep edilecektir.

Daha öncede belirtildiği üzere faiz oranları aylık ve yıllık faiz ile birlikte açıklanmıştır. Bu bağlamda ilk 6 ay ödeme gerçekleştirilmemesi ile birlikte aylık %1,54 faiz oranı uygulanacaktır. Ayrıca yıllık olarak uygulanacak faiz oranı açısından da %18,48 gibi bir oran tespit edilmiştir. Bu bağlamda program içerisinde katılım gerçekleştiren tüm bankaların kendi inisiyatifleri sayesinde faiz oranları belirlenmiş olmakla birlikte Bakan Albayrak tarafından açıklandığı kapsamda da Hazine’ye bir etkisi bulunmayacaktır.

KOBİ değer kredisi nasıl hesaplanır?

Kredi programı kapsamında kimlerin başvuru yapabileceği en yüksek hangi miktarlarda ve hangi sektöre göre kredi alınabileceği vade sayısı ve faiz oranları net bir şekilde belirlenmiştir. Bu bağlamda kredi başvurusu gerçekleştirmek isteyen her hobi işletmesinin ihtiyaçlarına bağlı olarak kredi başvuruları yapmadan önce hesaplama işlemlerini de sağlayabilir.

Toplam olarak 20 milyar TL gibi bir program sayesinde 40 gün işletme için kredi verilmesi hedefi yer alırken yürütülen bu süreç bağlamında KOBİ’ler kredi başvurularını gerçekleştirebilecek. Daha önceki yıllarda da gerçekleştirilen bir kredi kampanyası olması ile birlikte 2020 yılında da sağlanacak değer kredisi sayesinde KOBİ işletmeleri belirlenmiş Kredi ihtiyaçları üzerinden 36 ay vade ile faiz oranlarını hesaba katarak ödeme miktarlarını rahatlıkla belirleyebilir.

Hesaplama işlemlerinin gerçekleştirilmesi için devlet ve özel teşebbüs bankalar tarafından uygulanan 36 aylık vadeli program göz önünde bulundurulabilir. Bankalarda yer alan, KOBİ bankacılığı adı verilen sistem sayesinde müşteriler ile ilgili çözümler ve karşılıklı iletişim oluşturulmaktadır. Bu bağlamda banka kurumları ile görüşme gerçekleştirerek, KOBİ kredisi alma hakkına sahip olan sektörler arasında da birçok farklı sektör yer almaktadır. Bu sektörler bağlamında alınabilecek destekler kapsamında da;

• Bayilik kredisi,
• İhracat kredisi,
• Medikal sektörü desteği,
• Su ürünleri ve balıkçılık kredisi,
• İmalat kredisi,
• Sağlık sektörü desteği,
• Mobilya sektörü desteği,
• Turizm sektörü kredileri,
• Şoförler için plaka destek kredisi,
• Enerji yatırımları için krediler,
• Çay sektörü için kredi desteği,
• KOBİ iş geliştirme kredisi ve istihdam desteği,
• Eczane kredi desteği gibi destek programları bulunmaktadır.

Açıklanan kredi destek programı kapsamında bankalar tarafından 36 ay vade ile birlikte gerçekleştirilen kredi hesaplamaları için KOBİ değer kredisi faiz oranı göz önünde bulundurularak, %1,54 ile hesaplama sağlanabilir. Ayrıca kredinin ödenmesi açısından 36 ay dışında daha kısa süreçte 12 ay veya 24 ay gibi vadeler sayesinde de ödeme işlemleri gerçekleştirilebilir. Bu bağlamda da kredi miktarının tespit edilmesi sonrasında faiz oranları ile birleşik hesaplama gerçekleştirilerek, 12-24-36 ay için gereken ödeme miktarları ortaya çıkarılabilir.

Net bir şekilde belirlenmiş olan tüm rakamlar göz önüne alınarak, KOBİ değer kredisi hesaplama işlemleri gerçekleştirilirken örnek olarak, 100.000 TL gibi bir kredi miktarı ele alınabilir. Bu kredi miktarının 12-24-36 ay vade miktarları ile ve belirlenmiş faiz rakamı ile geri ödeme planı hazırlanabilir. Bu bağlamda 100.000 TL kredi miktarı için

• 12 ay gerçekleştirilecek ödeme planında her ay yapılması gereken ödeme 9367,91 TL olacaktır.
• 24 ay vade ile ödeme gerçekleştirmek istediğinizde, aylık ödeme miktarı 5196,51 TL olarak belirlenecektir.
• 36 ay vade ile ödeme gerçekleştirmek istediğinizde, aylık taksit oranı 3828,16 TL olarak görülecektir.

Bankalar tarafından kredi hesaplamalarında aynı faiz oranları ve vade oranları göz önünde bulundurularak taksit miktarları tespit edilmektedir. Bu nedenle öncelikle banka ile görüşerek sahip olduğunuz işletmenin hangi sektörde bulunduğunu ve ne kadar nakit ihtiyacı bulunduğunu belirtebilirsiniz. Bu sayede çok küçük bir nakit ihtiyacı bulunan işletmelerden büyüme ve ekonomik zararlarını kapatma gibi hedeflere sahip olan işletmelere kadar herkes belirlenmiş rakamlara kadar ulaşan kredi taleplerini gerçekleştirebilir.

Kredi kullanımı sonrasında Hazine destekli Kredi Garanti Fonu (KGF) tarafından sağlanan kefalet açısından da kefalet limitleri yer almaktadır. Bu bağlamda çekmiş olduğunuz kredi miktarı 1 milyon TL’ye kadar ulaşsa da ihracatçı veya imalatçı işletmeler için kefalet limiti 800 bin TL olarak belirlenmiştir. Diğer sektörlerde bulunan işletmeler için kefalet limiti kurum tarafından 400.000 TL olarak tespit edilmiştir.

Kobi’ler birden fazla banka üzerinden kredi kullandıklarında KGF kefaleti sayesinde işlem gerçekleştirildiğinde, kefalet vasıtası ile kullandırılan tüm kredi limitleri hesaplamalarda dikkate alınır. Ayrıca kefalet oranı açısından azami rakamlar incelendiğinde de imalatçı ve ihracatçı KOBİ krediden yararlandığında, kefalet oranı %80 ve diğer KOBİ’ler yine %80 oran belirlenmiştir.

Ayrıca Kredi Garanti Fonu tarafından, banka kefalet mektubu talep eden KOBİ’ler için bir defaya mahsus olmak üzere kefalet tutarının %0,03 oranı ile birlikte peşin şekilde kefalet komisyonu talep edilmektedir. Yine bu bağlamda kredi başvurusu gerçekleştirdiğiniz banka, Hazine destekli Kredi Garanti Fonu kefaleti bağlamında sunacağı kredi hizmeti açısından, üçüncü kişiler bağlamında yaptıracağı ekspertiz ve sigorta gibi işlemler kapsamında, belirlenmiş komisyon tutarı dışında başka bir masraf talebinde bulunamaz.