Parite nedir, Dolar Euro parite hesaplama nasıl yapılır?

Parite kelime anlamı olarak eşitlik demektir. Paritede iki farklı para biriminin değerlerinin üçüncü bir para birimi cinsinden ifade edilmesi amaçlanır. Kimi ekonomistler pariteyi dövüz kuruyla eş değer tuttuğu için döviz çifti olarak da isimlendirilir. Parite 3 farklı şekilde yapılır ve bu türler majör, minör ve egzotik paritedir. Majör parite, dünyada en çok kullanılan 7 para biriminin takip edilmesiyle hesaplanır. Ekonomisi daha stabil olan ülkelerde kullanılan bu paritelerin işlem hacimleri ve yaygınlığı oldukça fazladır. Minor parite ise 7 büyük para biriminden birisiyle herhangi bir para biriminin oranlanmasıyla elde edilen paritedir. Son olarak egzotik parite ise büyük hacimli para birimleri dışında diğer tüm para birimlerinin kendi arasında bölünmesiyle elde edilen pariteyi ifade eder. İç piyasaya yatırım yapmak isteyen yerel yatırımcılar egzotik pariteden faydalanabilir. 

Parite hesaplama yapılırken pek çok faktör ve değişken göz önüne alınmalıdır. Eğer bir ülke euro cinsinden ihracat yapıp ABD doları cinsinden yapıyorsa parite hesaplama büyük önem kazanır. Örnek vermek gerekirse, Türkiye Euro cinsinden ihracat yapıp daha çok ABD doları cinsinden ithalat yapan bir ülke olduğundan parite oranları Türkiye'de yatırım konusunda ciddi veriler sağlar. Pariteye dahil edilmek istenen para birimlerinin yan yana yazılmasıyla  parite ifade edilmiş olur. Dolar euro parite hesaplaması ise kısaca USDEUR olarak ifade edilir. Parite hesaplama yapılırken her zaman iki para biriminin birbirine oranı esas alınır.  Şimdi ise Dolar euro parite nasıl belirlenir, nasıl hesaplanır ve canlı dözviz parite nedir? sorularına detaylı cevap verilebilir. 

Dolar euro parite nasıl belirlenir?

Parite hesaplanırken birinci para birimine "base currency" yani baz döviz ismi verilir. Dolar euro paritesini ifade etmek için kullanılan USDEUR paritesinde baz döviz Amerikan dolarıdır. Paritenin ikinci para birimine ise "counter currency" yani karşıt döviz denir. Özellikle Forex işlemlerinde Dolar Euro paritesinin yüksekliği oldukça dikkat çekici olur. Dolar Euro paritesi belirlenirken yatırımcılar zaman zaman zorlanabilir. Euro genelde sabit değerini  korurken ABD doları çok değişken ve ani yükselme ve düşüşler gösterdiği için dalgalı sonuçlar verir. Dolar euro parite belirlenirken dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise para biriminin ne kadar faiz getirisi sağladığıdır. Faiz oranının yükselmesine bağlı olarak ülkenin para birimi diğer para birimleri karşısında değer kazanır. Para değerlendiği için yabancı yatırımcılar dışarıdan daha çok para girişi sağlayacak ve ülkenin para birimine yatırım yapacaklardır. Böylece parite oranında da yükselme olur. Son olarak ülkelerin sahip olduğu siyasi güç oranında istikrarlı bir ekonomik yapı sergilemesi de parite değerini artırır. 

Parite hesaplama nasıl yapılır?

Paritelerde hesaplama yapılırken iki para biriminin birbirine bölünmesi esas alınır. Yani baz dövizin karşıt dövize olan oranı bize pariteyi verir. Örnekle anlatmak gerekirse;  1 dolar 10 TL değerinde ve 1 euro ise 8 TL  değerinde olsun USDEUR paritesi 10/8 = 1,25 olur. Yani dolar euro paritesi 1,25 çıkmış olur. Parite alımı yapıldığı zaman dolar üzerinden alım yapılıp euro ile satış yapıldığını gösterir. Parite satımında ise doların satılıp euronun alındığı anlamı taşır.

Parite hesaplamada işlem gören ve işlem hacmi en yüksek pariteler ise şöyle sıralanabilir;

• USDEUR Paritesi (Dolar/euro)
• EURUSD Paritesi ( Euro/dolar)
• USDJPY Paritesi (Dolar/Japon yeni)
• AUDUSD Paritesi (Avustralya doları/ Amerikan doları)
• GBPUSD Paritesi (Sterlin/ Amerikan doları)
• EURTRY Paritesi (Euro/Türk lirası)
• USDTRY Paritesi (Amerikan doları/ Türk lirası) 

Parite hesaplama alta yazılan para birimi her zaman için denge değiştirici para birimi olarak kabul edilir. Yatırım yapmak isteyenler parite oranına ve parite değişimlerine bakarak yatırımlarına karar verebilirler. 

 Canlı döviz parite nedir?

Canlı döviz parite piyasaların işlem gördüğü sırada anlık olarak parite değerinin hesaplanmasına dayanır. Dolar euro ve diğer para birimlerindeki ani düşüş ya da yükselmeler parite değerinin de doğal olarak değişmesiyle sonuçlanır. Özellikle Forex gibi işlem hacmiin yoğun ve yüksek olduğu borsalarda canlı döviz parite takibinin sıkı bir şekilde yapılması gerekir. Güncel parite değerleri sunan kuruluş ve döviz bürolarından paritelerin gün içindeki en düşük ve en yüksek oranlarını ve kapanış oranlarını görebilirsiniz.