Huzur hakkı nedir, nasıl hesaplanır?

Son dönemlerde sıklıkla gündeme gelen huzur hakkı kavramı, özellikle iş dünyasını yakından ilgilendirmektedir. Bu hak, şirketlerde aktif olarak çalışan belli personellere yönelik olarak gerçekleşen özel ödemeleri ifade eder. Tam da bu nedenle “Huzur hakkı ne kadar?”, “2023 huzur hakkı ödemesi belli oldu mu?”, “Apartman huzur hakkı nedir?” ya da “THY huzur hakkı ne kadar?” gibi trend sorular ön plana çıkmaktadır. Huzur hakkına ilişkin merak edilen soruların cevapları için okumaya devam edebilirsiniz.

Huzur hakkı nedir?

Son yıllarda, şirketlerin belli departmanlarda aktif olarak çalışan personellerine huzur hakkı adı altında belli ödemeler yaptığını duymuşsunuzdur. Bu gelişmeler; “Huzur hakkı ne demek?” ve “Kamuda huzur hakkı nedir?” gibi soruların da ön plana çıkmasına yol açmaktadır.

Huzur hakkı, işletmelerde üst düzey pozisyonlarda çalışan kişilerin, yetkili isimlerin, idarecilerin ya da yönetim kurulu üyelerinin alacakları belli kararlarda doğabilecek riskli durumlara istinaden verilir. Huzur hakkı bir anlamda normal maaşın yanında ek bir maaş olarak sunulur. Yönetici huzur hakkı olarak da bilinen bu hak, çeşitli kararlar ya da yükümlülüklerin karşılığında alınabilmektedir. Bu nedenle tüm personellerin istisnasız bir şekilde alabilecekleri bir ödeme değildir.

Huzur hakkı karar örneği incelemelerinde de görebileceğiniz üzere bu maddi ayrıcalık, anonim şirketlerin yönetim kurulu üyelerinin tümüne verilir. Aşağıda, huzur hakkının kimlere verilebileceğini daha detaylı olarak aktarmaya çalışacağız. Huzur hakkı, sadece belli bir hizmetin karşılığında yapılan ödemeleri kapsar ve farklı dinamiklere bağlı olarak değişikliğe uğrayabilir. Huzur hakkı şirketlerce ödendiği için Gelir Vergisi Kanunu referansıyla hesaplanır ve vergi dairesine ödenir. Huzur hakkına ilişkin ödemeler günümüzde gider olarak sunulabilir.

Kabul edileceği üzere üst düzey şirketlerde, alınacak her türlü radikal kararın doğuracağı riskler de aynı ölçüde büyük olur. Bu da yöneticiler için yaşamlarında ön görülmesi güç sonuçlar doğurabilir. Huzur hakkı, söz konusu kişileri negatif durumlara karşı maddi olarak belli ölçüde de olsa korumayı amaçlar. Oluşabilecek olumsuzlukları ve riskleri bir bakıma minimize eder. Huzur hakkını kısaca yetkili isimlere verilen ek bir maaş olarak tanımlamak da mümkündür.

Huzur hakkı ödemesi kimlere yapılır?

Yukarıda da belirttiğimiz üzere risk paydası yüksek olan yöneticiler, karar alıcılar ve yönetim kurulu üyeleri huzur hakkından öncelikli olarak yararlanan kişiler arasındadır. Peki tam olarak huzur hakkı kimlere verilir? Limited şirket huzur hakkı 2023 yılı özelinde kimler tarafından alınabilir?

Huzur hakkı, şirketin küçük ya da büyük çaplı fark etmeksizin alacağı her türlü karardan bir şekilde etkilenen üst düzey yetkililere yönelik bir düzenlemedir. Söz konusu kişiler; bölüm şefleri, müdürler, bölge idarecileri, departman yöneticileri ya da yönetim kurulu üyeleri şeklinde sıralanabilir.

Huzur hakkında verilen ödemeler, şirketin türü ve içeriğine bağlı olarak da değişir. Örneğin anonim denilen şirketlerde bu ödemeler sadece kurul üyelerine yapılır. Oysa limited tipi şirketlerde müdür olarak bilinen şirket sahibi ile beraber, müdür unvanı bulunmayan şirket ortakları da bu ödemeyi alabilirler.

Huzur hakkı ödemesinde vergilendirme

Huzur hakkı stopaj oranı ve huzur hakkı vergi dilimleri 2023 yılında da en çok araştırılan konulardandır. Huzur hakkı vergilendirme süreçlerinde ücretin beyan edildiği 2 ayrı vergi çeşidinden söz etmek mümkündür. Bunlar temel olarak, damga vergisi ve stopaj ya da bir diğer ifadeyle gelir vergisidir. Huzur hakkı, standart gelir hesaplamasına benzer şekilde artan oranlı biçimde hesaplanır. Yani brüt hâline getirilen tutar baz alınarak stopaj vergisi ile damga vergisi kesinti düzeyi netleştirilir.

Huzur hakkı gelir vergisi 2023 yılı özelinde güncellenmiştir. Buna göre 24 bin TL’ye kadar olan ücretler için belirlenen oran, %15 şeklindedir. Huzur hakkına dair detaylar Türk Ticaret Kanunu’nun 394’üncü maddesinde netleştirilmiştir. Bu maddeye göre huzur hakkı muhasebe kaydı zorunlu bir husustur. Zira huzur hakkı, kişiler için resmi düzeyde bir gelir olarak kabul görür.

Huzur hakkı nasıl hesaplanır?

2023 huzur hakkı hesaplama işlemi yapılırken temel nokta, karar defteri üstünde alınan resmi kararlara dair söz konusu kişilerin imzalarıdır. Netten brüte huzur hakkı hesaplama formülü oldukça basittir. Ödemeler hesaplanırken vergi kesintileri dikkate alınmalıdır. Ayrıca bu kesintilerin her sene yapılan değişikliklere göre güncellenmesi önemli bir detaydır. Netten brüte huzur hakkı hesaplama 2023 yılı içerisinde gerçekleşiyorsa, o seneye ait gelir vergisi kesintileri dikkate alınır. Bundan dolayı hesaplama sırasında önce brüt ücret bazında gelir vergisi oranı hesaplanmalıdır.

Brüt ücreti 20 bin TL olan bir kişinin %15’lik gelir vergisi kesintisi olduğunu var sayalım. Bu durumda 20.000-3.000= 17.000 TL biçiminde bir tutardan söz edebiliriz. Tabii gelir vergisine ve damga vergisine dair rakamlar, alınan ücrete bağlı olarak farklılıklar içerebilir. Ek ücret huzur hakkı hesaplama programı ya da uygulamalarından da yararlanarak güncel huzur hakkı hesaplamalarınızı net bir şekilde gerçekleştirebilirsiniz. Ayrıca 12 aylık huzur hakkı hesaplama tablosu excel benzeri ofis programları üzerinden de oluşturulabilir.

Huzur hakkı hesaplanırken dikkat edilmesi gerekenler

Huzur hakkı hesaplama netten brüte olacak biçimde hesaplanmak zorundadır. Karmaşık gibi görünse de basit bir mantığa dayanan huzur hakkı hesaplamaları, günümüzde teknolojinin de gelişimi sayesinde saniyeler içerisinde yapılır. Aynı sene içerisinde yeniden verilen huzur hakları hesaplanırken, kaldığınız vergi dilimini referans almalısınız.

Bilinmesi gereken bir diğer nokta ise bu hakkın sadece karar ya da sözleşmelerde esas olan şahıslara verilmesidir. Öte yandan şirketin ekonomik yapısı ile uyumsuz bir ödeme tespiti yapılırsa işletme, Kurum Vergisi Kanunları kapsamında cezalandırılır. Karar defteri sonrasında noter tasdiki şart değildir.