Asgari ücret nedir, AGİ nedir, asgari ücret nasıl hesaplanır?

Türkiye’de çalışanların önemli bir bölümünün maaşı asgari ücret düzeyinde kalıyor. Dolayısıyla asgari ücret nedir, asgari ücret neye göre belirlenir sorularının yanıtı merak ediliyor. Blog yazımızda hepimizin sık sık telaffuz ettiği asgari ücret kavramını tanımlayarak asgari ücret hakkında merak edilen tüm detayları aktarıyoruz.

Asgari ücret ekonomik, sosyal, kültürel ve politik birçok unsuru bünyesinde barındırıyor. Dolayısıyla asgari ücreti bir sosyal politika aracı, devletin iş gücüne müdahale aracı şeklinde ifade edebiliriz. Bir başka ifadeyle asgari ücret, Türkiye’nin ilk defa 1961 Anayasası’nda yer verdiği sosyal devlet olmanın bir gereği olarak uygulanıyor.

Asgari ücret nedir?

Daha çok asgari ücret ile karşımıza çıkan asgari kelimesi, en düşük anlamına geliyor. Bu bağlamda asgari ücret için yasal olarak çalışana verilebilecek en düşük ücret ifadesini de kullanabiliriz. Asgari ücret düzenlenmesinde beslenme, barınma, giyim, ısınma, ulaşım gibi temel ihtiyaçlar göz önünde bulunduruluyor.

Asgari ücretin amacı, kapsamı, dayanağı, tanımı, belirlenmesine ilişkin ilke ve esaslar, Asgari Ücret Komisyonu’nun görev ve sorumlulukları, işverenin sorumluluğu ve işçi ve işveren nitelikleri gibi asgari ücrete dair detaylar 01.08.2004 tarihli ve 25540 Sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan Asgari Ücret Yönetmeliği’nde bulunuyor. Asgari Ücret Komisyonu her yıl toplanarak belirli kriterler çerçevesinde sonraki yılın asgari ücret tutarını belirliyor. Asgari Ücret Komisyonu, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nın tespit edeceği üyelerden birinin başkanlığında kuruluyor. Oylamalar çoğunluk esasına göre yapılıyor ve iki farklı seçeneğe eşit sayıda oy verilmesi durumunda komisyon başkanının oyunu kullandığı seçenek geçerli oluyor. Karar kesin olmakla birlikte bilgi ve belgelere dayandırılıyor.

Asgari ücret zorunlu olarak en fazla 2 yılda bir güncelleniyor. Belirlenen yeni asgari ücret tutarı Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giriyor. Ek ödemeler, sosyal yardımlar vb. sebebiyle asgari ücretten kesinti yapılamıyor. Asgari ücret 2021 yılı için brüt 3.577,50 TL, net 2.825,90 TL olarak belirlendi. Böylece net asgari ücret 2020 yılına kıyasla yaklaşık 500 TL arttı ve yüzde 21,56 oranında yükseldi.

AGİ nedir?

AGİ yani asgari geçim indirimi, çalışanların asgari geçimini sağlayacak kısmının toplam gelirinden çıkarılmasıyla vergi dışı bırakılmasını ifade ediyor. AGİ ödemesi işçiye işveren tarafından devlet adına yapılıyor ve işverenin gelir vergisinden düşülüyor. AGİ, medeni durum ve çocuk sayısı doğrultusunda değişkenlik gösterebiliyor. Bekâr ya da eşi çalışan ve çocuksuz işçinin AGİ tutarı asgari ücret tutarına ekleniyor. AGİ bir yıllık asgari ücretin yüzde 50’sine, yüzde 15 oranı uygulanması suretiyle hesaplanıyor. Dolayısıyla, asgari ücretle beraber hesaplanan AGİ, asgari ücretin içinde veriliyor. Asgari ücrete ek olarak AGİ ödemesi yapılmıyor.

Bununla birlikte ücretleri diğer ücret kapsamında vergilendirilen hizmet erbabı AGİ’den yararlanamıyor. Asgari ücret değişikliği AGİ uygulamasında dikkate alınmıyor. Bir şirketi olan ya da şirkette ortak olan bir kişi aynı zamanda ücret geliri de elde etmesi halinde AGİ’den faydalanabiliyor. hizmet erbabının ücret gelirlerinden kesilen gelir vergisinden mahsup edilen AGİ tutarının nakden ödenmemesi durumunda işveren eksik beyan edilmiş vergi tevkifatı nedeniyle cezai yaptırımla karşılaşıyor.

2021 asgari ücret doğrultusunda değişen AGİ ücretleri şöyle:

• Bekâr 268,31 TL
• Evli, eşi çalışmayan 321,98 TL
• Evli, eşi çalışmayan, 1 çocuk sahibi 362,22 TL
• Evli, eşi çalışmayan, 2 çocuk sahibi 402,47 TL
• Evli, eşi çalışmayan, 3 çocuk sahibi 456,13 TL
• Evli, eşi çalışan 268,31 TL
• Evli, eşi çalışan, 1 çocuk sahibi 308,55 TL
• Evli, eşi çalışan, 2 çocuk sahibi 348,80 TL
• Evli, eşi çalışan, 3 çocuk sahibi 402,47 TL
• Evli, eşi çalışan, 4 çocuk sahibi 429,30 TL
• Evli, eşi çalışan, 5 çocuk sahibi 456,13 TL

Brütten nete ve netten brüte maaş hesaplamasında aylık veya saatlik net maaş bilgisi, çalışma saati, tarih, engellilik durumu, emeklilik durumu, medeni durum, çocuk sayısı, 5510 sayılı Kanun ile teşvik alma durumu göz önünde bulunduruluyor. 2019 asgari ücret detayları için blog yazımızı inceleyebilirsiniz.